Het is 6 november 2012, 23 uur Amerikaans oostkusttijd. De Verenigde Staten hebben hun nieuwe president.

Alles, maar dan ook alles het afgelopen jaar is terug te voeren op de diepe verdeeldheid in Washington. De verhoudingen tussen Democraten en Republikeinen zijn ver en zichtbaar gepolariseerd. En dat voor een president die vond dat ook de manier van politiek bedrijven rijp was voor “change”. “Bi-partisanship”, zo zei Obama in z’n overwinningsspeech, op 2 dagen na vandaag 4 jaar geleden, geeft de Verenigde Staten weer slagkracht. Nationaal en mondiaal. Het is mislukt.

Ook mislukt: het revitaliseren van de economie, het meest belangrijke campagnethema.
Nu, november 2012, is er voor veel Amerikanen nog geen bestaanszekerheid. En dat is, voor een zittend president, een groot probleem.

En dus volop kansen voor de Republikeinen. Hebben ze die uitgebuit?

Uiteindelijk ging de strijd om de nominatie tussen Mitt Romney en Rick Perry.

Romney is het niet geworden. De Tea Party kon een effectieve buitenspelval opzetten. De
machtige, ultra-conservatieve rechterflank van de partij creëerde een speelveld met een groeiende groep onafhankelijke kiezers. Romney probeerde die independents aan zich te binden door gematigde standpunten in te nemen. Speelt-ie ze de bal toe, trekt de Tea Party zich onmiddellijk terug. Geen campagneschermutselingen: verdeeldheid. Romney is de conservatieven wel tegemoet gekomen, maar iedereen wist dat de tegenpartij de campagnespotjes op dat moment aan het monteren was: “flip-flopper”! En onderbelicht, maar wel belangrijk is gebleken dat een Mormoon niet goed ligt bij Amerikaans-conservatieve christenen.

En dus kreeg Perry de nominatie, de gouverneur en houwdegen uit Texas. “I’m
actually for gun control – use both hands!” is een opmerking die columniste Maureen Dowd van de New York Times de Republikeinen als de “How great is it to be stupid?” party deed karakteriseren. Maar hij is goed gecoacht. Met hem heeft de campagneleiding erop gemikt dat Amerika nu aan een type doener behoefte heeft. Die appelleert aan de luide roep van Amerika: “Just get the job done! Zo hebben de Republikeinen Obama ook ‘geframed’ de afgelopen campagne. Als een denker bij wie weinig uit z’n handen is gekomen.

En – paradox! – juist dat speelt Obama in de kaart. Hij heeft zich het afgelopen jaar als staatsman gedragen. Iedereen opgeroepen z’n gezond verstand te gebruiken. En dat er met hem best te praten viel over zijn hervormingen: gezondheidszorg, het schuldenplafond, het
beëindigen van de oorlog in Afghanistan, de American Jobs Act. Concessies wilde doen – zelfs als dat tot ongenoegen binnen z’n eigen partij leidde. Maar dat het land in een deadlock zit door de starre en onwrikbare houding van de Republikeinen. Met de Tea Party houden ze eigenlijk zichzelf gegijzeld. “If there isn’t any leadership within the Republican Party, how could they run the country”?

En de economische crisis? Die is begonnen bij de banken. “Greed is good!” pleegt (The) Donald Trump, Amerika’s grootste vastgoedmagnaat, te zeggen. Obama heeft dat beeld op de Republikeinen geplakt. Het is voor hem nog lastig geweest deze boodschap uit te dragen. Het was namelijk dezelfde als die van de “Wall-and other Streets Occupiers”. Om niet als “links” neergezet te worden, wilde Obama niet daarmee eigenlijk niet  geïdentificeerd worden. Het zou hem een dilemma hebben opgeleverd. Met zulke vrienden heb je geen vijand nodig. Gevaar is er niet geweest. Door gebrek aan organisatie hebben de Occupiers geen rol in de campagne gespeeld.

En zo hebben Perry en Obama de afgelopen maanden nek-aan-nek gelegen in de opiniepeilingen. De verkiezings-strijd was bitter. In een sfeer van een verziekt klimaat waarin de politiek zich verder van Main Street vervreemdt.

Is het Amerikaanse volk murw? Veel meer dan bij eerdere verkiezingen heeft de opkomst
vandaag de uitslag bepaald. Wat hebben de onafhankelijke kiezers gedaan? Het is
6 november 2012, 23 uur Amerikaans oostkusttijd en de exit-polls van de westelijke staten komen binnen: Washington, Oregon, California. Die laatste (met 55 kies-mannen) geeft de doorslag. Obama wint. Met minder dan 55 kiesmannen.

Disclaimer 1. Iedereen die enige waarde toekent aan bovenstaande voorspelling, leze “Game Change” van Mark Halperin en John Heilemann. Daarin beschrijven zij gedetailleerd oneindige rollercoasters die de Democratische en Republikeinse campagnes in alle opzichten in 2008 waren. Voortdurend onverwachte ontwikkelingen en wendingen (game change) verwezen bijna iedere tot dan toe gemaakte analyse en voorspelling naar de prullenbak. De campagne van 2012 zal niet anders zijn. Alles zal anders lopen. Gelieve mij daarop niet aan te spreken.

Disclaimer 2. Deze voorspelling is mijn analyse en weerspiegelt niet mijn mening.

16-10-2011