Je interesseert voor en verdiept je in de Verenigde Staten van Amerika. Je volgt de (politieke) ontwikkelingen in het land. Op afstand. Maar: nu ben ik er. Tot en met zaterdag in New York en dan Washington DC.

Nu dus New York. Ik ben er voor de tweede keer. En doe nu niet de standaard attracties. Zoals vanmorgen de Federal Reserve Board of New York, zeg maar De Nederlandse Bank hier. Met exposities over een van de taken van de Bank: goed toezicht houden op commerciële banken. Toezicht, opdat die hun maatschappelijke taak goed kunnen uitoefenen. Ik moet glimlachten: we weten wat de financiële crisis heeft veroorzaakt. Of, zoals ik laatst hoorde: “then along came Lehman Brothers”.  De tegenstelling blijft onwezenlijk.

Ook een plek waarnaar ik op zoek ga: Battery Park. De Nederlanders kochten Manhattan in 1626 voor 60 gulden, en hesen hun vlag, die nu de stadsvlag van New York is: Orange, Blanche, Bleu. Lees het boek van Twan Huys, oud correspondent voor Nieuwsuur.

Hier vallen me ook de tegenstellingen weer op die de VS kenmerken. Men is er voorkomend, wellevend, formeel, en behulpzaam. Stond vanochtend even de plattegrond te bestuderen. Binnen twee minuten: “Can I help you?” Dat kon-ie. (Jan Tromp, oud-correspondent voor de Volkskrant, beschreef het). Maar New Yorkers zijn ook niet te beroerd om elkaar uit te schelden. Al is dat misschien typisch New York. En: extreme armoede en puissante rijkdom op werkelijk dezelfde vierkante kilometer. Dat voelen ze beiden als compleet normaal.

En natuurlijk: New York is niet Amerika. Daarvoor moet je naar Ohio, of Kansas, of South Carolina. Maar kijk naar de mensen, niet de gebouwen: het geeft een voorzichtige indruk van de VS.

Vanavond gegeten met een goede kennis. Alles weer even doorgenomen in een Manhattan restaurant: Amerikaanse politiek, en ook datgene wat me altijd zal blijven boeien: wij in Nederland denken Amerika te kennen, maar begrijpen zullen we het nooit doen. Tenzij je echt bereid bent je in de cultuur te verdiepen. “Ieder voor zich en God voor ons allen” is hier voelbaar, bijna tastbaar. Dat is het fundament van de Amerikaanse samenleving. In Nederland, of Europa zo je wilt, is solidariteit in meer of minder mate het fundament. De twee werelden zullen elkaar, in cultureel opzicht, nooit raken. In die zin moet ik mijn mening bijstellen: in New York kun je dat – althans ik – veel beter waarnemen dan in Washington: daar is het veel meer gesegregeerd. Als je het daar niet opzoekt, zie het niet. En in DC moet je het niet opzoeken: niet ongevaarlijk.

En New York – ook toegegeven! – is toch een leukere stad. Want: ben van plan na gegeten te hebben terug te gaan naar het hotel. Maar: besluit een avondwandeling door New York te maken. En dan ervaar ik de stad. Ik lees over de VS, ik correspondeer erover. Maar nu, zeker na zo’n gesprek, daalt het in: ik wandel over 6th Avenue, en besef dat ik er ben. Man! Ik voel de stad. Ik ruik de stad. Ik zie mensen zitten, in Bryant Park. Ik besluit ze te vergezellen, en neem twee biertjes. Ik ga zitten. Om te ervaren dat ik er ben. Het is zo: om te voelen, te ruiken. Niet kijken, maar zien. Ik kijk naar het verlichte Chrysler Building. Ik kijk naar het Empire State Building. Maar ze vormen het decor. Voor die ervaring van vanavond: being there.

Neem een taxi terug. Achterin zitten, niet nadenken, indrukken verwerken. Moet alleen die driver wel even uitleggen waar m’n hotel zich bevindt…